aşlı nüfus dünyanın her yerinde hızla artıyor ve bu durum beraberinde çeşitli sosyoekonomik ve psikolojik sorunları da getiriyor. Türkiye’de 2020 yılı itibariyle yaşlı nüfus oranı yüzde 9,5 seviyesine ulaşmış durumda. Bu oranın önümüzdeki dönemde daha da artması bekleniyor. Yaşlılığın ve yaşlı kişilerin yaşam kalitesinin artırılması, sadece bireysel aile çabalarıyla değil, sosyal hizmet uygulamaları ile de desteklenmelidir.
Güven Sağlık Grubu Sosyal Hizmet Uzmanı Buse Buket Şener, geriatrik alanda sosyal hizmet uygulamalarını ve önemini anlattı
Yaşlılık ve Sosyal Hizmetlerin Önemi
Yaşlılık, biyolojik bir süreç olmanın ötesinde toplumsal ve psikolojik boyutları da içerir. Yaşlı bireyler, fiziksel değişikliklerin yanı sıra özgüllük ve faydasızlık hisleriyle de müadele edebilirler. Geleneksel geniş aile yapısından çekirdek aileye geçişle birlikte, yaşlı bireylerin bakımı daha zor hale gelmiştir. Sosyal hizmet disiplininin burada devreye girerek yaşlıların bio-psiko-sosyal iyilik halini desteklemesi gerekmektedir.
Yaşlılıkla Gelen Sorunlar
Yaşlı bireyler emeklilikle birlikte ekonomik gelir kaybı, fiziksel yetersizlikler ve sosyal izolasyon gibi çeşitli zorluklarla karşılaşırlar. Özellikle kadınların iş hayatında daha fazla yer almasıyla, ailelerin yaşlı bireylere ayrılabilecek zamanın azalması, kurumsal bakım ihtiyacını artırmıştır. Bu durumda sosyal hizmet uzmanlarının yaşlıların bireysel ve toplumsal sorunlarını ele alacak çözümler sunması gerekmektedir.
Sosyal Hizmet Uzmanlarının Rolleri
Geriatrik alanda çalışan sosyal hizmet uzmanlarının görevleri şunları kapsar:
- Destekleyici Rol: Yaşlı bireylerin sosyal hizmetlerden faydalanması için aktif destek sunar.
- Aracı Rol: Kurumsal hizmetlere erişim konusunda rehberlik eder.
- Savunucu Rol: Yaşlıların haklarını korumak ve mevcut politikaların iyileştirilmesini sağlar.
- Eğitimci Rol: Yaşlılara bilgi aktarır ve uygulayabilecekleri becerileri öğretebilir.
Kurumsal Bakım ve Evde Bakım Hizmetleri
Türkiye’de yaşlı bireyler için sunulan sosyal hizmetler huzurevleri, gündüzlü bakım merkezleri ve evde bakım hizmetlerini içermektedir. Huzurevleri, yaşlı bireylerin sosyal ve psikolojik ihtiyaçlarına cevap verirken; evde bakım hizmetleri, bireyin yaşadığı ortamda yaşam kalitesini korumaya odaklanır. Özellikle demans ve Alzheimer gibi hastalıkları olan bireyler için, sosyal destek sistemleri çok daha önem kazanmaktadır.
Yaşlı Refahını Desteklemenin Önemi
Toplumsal yapıdaki değişimle birlikte yaşlı nüfusa yönelik sosyal hizmet uygulamalarının çeşitlenmesi ve yaygınlaşması çok önemlidir. Yaşlı bireylerin bio-psiko-sosyal iyilik halinin korunması ve artırılması, bireysel çözümlerden öte profesyonel ve planlı sosyal hizmet uygulamalarıyla mümkün olabilir. Bu sürecin bir parçası olarak sosyal hizmet uzmanlarının aktif rol alarak yaşlı refahına katkı sağlaması, toplumsal bir gerekliliktir.
Hazırlayan: Sosyal Hizmet Uzmanı Buse Buket Şener
