Göz Kuruluğunun Nedenleri ve Belirtileri Nelerdir?

GÜVEN SAĞLIK GRUBU

Paylaş:

Göz Kuruluğunun Nedenleri ve Belirtileri Nelerdir?

Gözlerde kaşıntı, batma, yanma, kızarıklık, bulanık görme, ışığa duyarlılık gibi belirtiler gösteren göz kuruluğu; yaşam kalitesini ve göz sağlığını bozuyor. Genellikle gözyaşı üretiminin azalması veya gözyaşı buharlaşmasının artmasının neden olduğu kuru göz rahatsızlığı; hormonal değişiklikler, otoimmün hastalıklar ve iltihaplı göz kapağı bezleri gibi farklı nedenlerden de kaynaklanabiliyor. Tedavi edilmediğinde göz enfeksiyonları, kornea yaraları ve hatta görme kaybına neden olan göz kuruluğunun basit bir rahatsızlık olarak görülmemesi gerekiyor.

Güven Çayyolu Cerrahi Tıp Merkezi Göz Hastalıkları Bölümünden Uzm. Dr. Bülent Özkan, göz kuruluğu hakkında bilgi verdi.

Göz Kuruluğunun Nedenleri ve Belirtileri Nelerdir?

İçindekiler

Kuru göz hastalığı (göz kuruluğu) nedir?

Kuru göz hastalığı, gözyaşının gözler için yeterli nemlenmeyi sağlayamadığında ortaya çıkan yaygın bir durumdur. Gözyaşı birçok nedenden dolayı yetersiz kalabilir ve yapısı bozuk olabilir. Örneğin, yeterince gözyaşı üretilemez veya yapısı bozuk gözyaşı üretilirse kuru göz oluşabilir. Gözyaşı yetersizliği, göz yüzeyinde iltihaplanmaya ve hasara yol açabilmektedir.

Göz kuruluğunun belirtileri nelerdir?

Genellikle her iki gözü de etkileyen belirtiler şunlardır:

  • Batma, yanma veya kaşınma hissi
  • Bulanık görme
  • Göz yorgunluğu
  • Gözlerin içinde veya çevresinde saydam ve yapışkan salgı (lifli mukus)
  • Işığa duyarlılık
  • Göz kızarıklığı
  • Gözlerde yabancı cisim hissi
  • Kontakt lens takmada zorluk
  • Tahrişe bağlı refleks göz yaşarması
  • Gece araç kullanımında zorluk

Göz kuruluğunun nedenleri nelerdir?

Göz kuruluğu, sağlıklı gözyaşı filmini bozan çeşitli nedenlerden kaynaklanır.

  • En üstte buharlaşmayı önleyen ince yağ tabakası,
  • Ortada en kalın tabaka olan sıvı,
  • En altta gözyaşının kornea yüzeyine yayılmasını sağlayan mukus tabakası olmak üzere gözyaşı filminin üç katmanı vardır.

Bu kombinasyon normalde gözlerin yüzeyini kaygan, pürüzsüz ve temiz tutar. Bu katmanlardan herhangi biriyle ilgili sorunlar kuru gözlere neden olabilir.
Gözyaşı filmi işlev bozukluğunun nedenleri;

  • Hormonal değişiklikler
  • Otoimmün hastalıklar (Sjögren hastalığı, romatoid artrit vb)
  • İltihaplı göz kapağı bezleri (Blefarit)
  • Alerjik göz hastalığı

Genel olarak kuru gözlerin nedeni, gözyaşı üretiminin azalması veya gözyaşı buharlaşmasının artmasıdır.
Azalmış gözyaşı üretimi

Gözyaşı filminin orta tabakası olan sıvı kısmın yeterli üretilemediği durumda kuru göz oluşabilir.

Bu durumun en yaygın nedenleri şunlardır:

  • Yaşlanma,
  • Sjögren sendromu, alerjik göz hastalığı, romatoid artrit, lupus, skleroderma, sarkoidoz, tiroid bozuklukları veya A vitamini eksikliği dâhil olmak üzere belirli tıbbi durumlar,
  • Antihistaminikler, dekonjestanlar, hormon replasman tedavisi, antidepresanlar, yüksek tansiyon, akne, doğum kontrol hapları ve Parkinson hastalığı ilaçları gibi bazı ilaçlar,
  • Kontakt lens kullanımından veya göz bozukluklarını düzeltmek amacıyla yapılan lazer göz ameliyatından kaynaklanan kornea sinir duyarsızlığı,

Göz kapaklarının kenarındaki küçük bezlerin (meibomian bezleri) ürettiği yağ tabakası, kanalların tıkanıklığı sonucu azalabilir. Tıkanmış meibomian bezleri, seboreik (yağlı) ciltlerde ve akne rosasea (gül hastalığı) rahatsızlığı gibi cilt bozuklukları olan kişilerde yaygındır. Yağ tabakasının eksikliği gözyaşının göz yüzeyinden hızla buharlaşmasına ve kuruluğa neden olur.

Artan gözyaşı buharlaşmasının daha yaygın nedenleri ise şunlardır:

  • Posterior blefarit (yağ bezi bozukluğu),
  • Parkinson hastalığı gibi belirli durumlarda veya kitap okumak, bilgisayar başında çalışmak ve araba kullanmak gibi bazı eylemler sırasında göz kırpma sayısında azalma olması,
  • Göz kapaklarının dışa (ektropion) ve içe (entropion) doğru dönmesi gibi göz kapağı sorunları,
  • Göz alerjileri,
  • Kullanılan göz damlalarındaki koruyucular ve bu damlaların uzun süreli kullanımları,
  • Rüzgâr, duman veya kuru hava,
  • A vitamini eksikliği.

Göz kuruluğunun risk faktörleri nelerdir?

Göz kuruluğuna yol açabilecek risk faktörleri şunlardır:

  • Gözyaşı üretimi ilerleyen yaşla birlikte azalma eğilimi gösterir. Bu nedenle göz kuruluğu 50 yaş üstü kişilerde daha sık görülür.
  • Kadınlarda özellikle hamilelik, doğum kontrol hapı veya menopoza bağlı hormonal değişiklikler nedeniyle gözyaşı eksikliğine daha sık rastlanır.
  • Yeterli A vitamini veya Omega-3 tüketmemek.
  • Kontakt lens takmak veya refraktif cerrahi (excimer lazer ile göz bozukluklarının düzeltilmesi) geçmişine sahip olmak.

Göz kuruluğunun neden olduğu komplikasyonlar nelerdir?

Kuru göz sendromu olan kişilerde şu komplikasyonlar görülebilir:

  • Gözyaşı, gözlerin yüzeyini enfeksiyondan korumaktadır. Yeterli gözyaşı olmayan kişilerde göz enfeksiyonu riski artar.
  • Kuru gözler; bilgisayarla çalışma, okuma, araç kullanma gibi günlük aktiviteleri gerçekleştirmeyi zorlaştırarak yaşam kalitesini bozar.

Tedavi edilmeyen şiddetli göz kurulukları ise,

  • Göz iltihabına,
  • Kornea yüzeyinde aşınmaya,
  • Kornea yaraları ve ülserlerine,
  • Görme kaybına neden olabilir.

Göz kuruluğu nasıl tedavi edilir?

Kuru göze yönelik tedaviler göz damlalarını ve yaşam tarzı değişikliklerini içermektedir. Kırmızı, tahriş olmuş, yorgun veya ağrılı gözler dâhil olmak üzere uzun süreli kuru göz belirtilerinde zaman kaybedilmeden doktora başvurulmalıdır. Hekim, gözleri neyin rahatsız ettiğini belirlemek için gerekli muayene ve testleri yaparak tedaviyi düzenleyecektir.

Göz kuruluğu nasıl önlenir?

Göz kuruluğu yaşanılması durumunda, kuru göze yol açan en yüksek neden belirlenmeye çalışılmalı ve semptomları önlemek için bu durumlardan kaçınılmalıdır. Kuru göz semptomlarını kontrol altına almak için muhtemelen bu önlemleri süresiz olarak almak gerekebilir.

Örneğin;

  • Saç kurutma makineleri, araba ısıtıcıları, klimalar veya vantilatörler yüze doğrultulmamalıdır. Gözlere hava üflemekten kaçınılmalıdır.
  • Bulunulan ortam nemlendirilmelidir. Kış mevsiminde, hava nemlendiricileri kuru iç mekân havasına nem katabilir.
  • Gözü çevreleyen güneş gözlüğü veya diğer koruyucu gözlükler takılması uygun olur. Bu tür gözlükler rüzgâr ve kuru havayı engelleyerek gözyaşının buharlaşmasını dolayısıyla göz yüzeyinin kurumasını kısmen azaltabilir.
  • Uzun görevler sırasında göz molaları verilmelidir. Görsel konsantrasyon gerektiren bir iş yapılması veya uzun saatler boyunca okumalar yapılması durumunda belirli aralıklarla gözler birkaç dakika kapatılarak dinlendirilmeli ya da gözyaşlarını, gözlere eşit şekilde dağıtmak için birkaç saniye boyunca tekrar tekrar göz kırpılmalıdır.
  • Bulunulan ortama göre önlem alınmalıdır. Yüksek alanlarda, çöl alanlarında ve uçaklarda hava aşırı derecede kuru olabilir. Böyle ortamlarda gözyaşlarının buharlaşmasını en aza indirmek için gözlerin sık sık birkaç dakika kapatılması faydalı olabilir. Ayrıca suni gözyaşı damlaları kullanmak gözün rahatlamasını sağlayacaktır.
  • Bilgisayar ekranı göz hizasının altına yerleştirilmelidir. Bilgisayar ekranının göz hizasının üzerinde olması, ekranı görmek için gözlerin daha geniş açılmasına yol açar. Bu durumda da gözyaşı buharlaşması daha fazla ortaya çıkar. Ekranın göz hizasının biraz altında olması, gözyaşlarının buharlaşmasını yavaşlatmaya yardımcı olabilir.
  • Sigara dumanı veya alışveriş merkezleri gibi hava kalitesinin bozuk olduğu kapalı ortamlar kuru göz belirtilerini artırabilir.
  • Kronik kuru göz rahatsızlığının varlığında ise gözler iyi hissedilse bile düzenli olarak suni gözyaşı damlası kullanılmalıdır.

Sağlık Rehberi

Sağlık rehberimizden içerikler görüntüleyin.

Haber Bültenimize üye olun.

Periyodik olarak haber bültenimizi size ulaştıralım.

...

Nesilden nesile hayat bize GÜVEN diyor.


Güven Hastanesi hizmet standartları ile JCI tarafından akredite edilmiştir. JCI şikayet bildirimlerinizi buraya tıklayarak yapabilirsiniz.

Kişisel verilerin korunması ve işlenmesi politikalarına ilişkin aydınlatma metnimize buradan kişisel veri işleme envanteri ve kişisel verilerin korunması politikamıza ise buradan ulaşabilirsiniz.


Sayfanın son güncellenme tarihi: 08-01-2024
Sağlık Rehberi